Hoe ga ik om met agressie
Document acties
- Moeilijkheidsgraad: uitdagend
Benodigdheden
- Zelfvertrouwen
- Geduld
- Olifantenhuid
- Goed inschattingsvermogen
Stappen
-
Ken de verschillende soorten agressie
Agressie wordt vaak gebruikt om macht uit te oefenen. Iemand wordt zo boos (agressief) dat je geen nee meer durft te zeggen. Het is eigenlijk grensoverschrijdend gedrag.
Er zijn verschillende soorten van agressie. Zo is er emotionele chantage (iemand dreigt een einde aan zijn leven te maken als jij hem/haar niet helpt), frustratie agressie (iemand is boos omdat hij/zij niet direct geholpen wordt, bijvoorbeeld bij de Eerste Hulp) en doelgerichte agressie (iemand is het niet eens met zijn ontslag en slaat het bedrijf kort en klein). Laatste vorm van agressie is fysieke agressie, bijvoorbeeld bij een overval of verkrachting. -
Schat in met welke soort agressie je te maken hebt
Een inschatting maken van de soort agressie is lastig, maar wel belangrijk. Iemand die gefrustreerd boos is moet je anders benaderen dan iemand die doelgericht agressief is. In stap 4 lees hoe je kunt handelen. Houd wel altijd je eigen veiligheid (en die van omstanders) in de gaten. Neem geen risico’s als je niet zeker weet wat je moet doen.
-
Bepaal of iemand toerekeningsvatbaar is
Je hebt mensen die agressief zijn omdat ze drank of drugs hebben gebruikt of een psychische aandoening hebben. Daarnaast zijn er mensen die agressief zijn omdat ze gewoon heel boos zijn. In het eerste geval moet je heel erg voorzichtig zijn en kun je er beter voor kiezen niets te doen. In het tweede geval kun je proberen om te benoemen waarom die persoon zo agressief is en zo een gesprek met hem aangaan.
-
Reageer gericht op de agressie
In stap 2 heb je al gelezen dat er bij de verschillende soorten van agressie verschillende manieren van handelen nodig zijn.
Emotionele chantage: Deze vorm van chantage komt erg dichtbij, het speelt in op jouw zwakke kanten. Belangrijk is om de agressieve persoon waardering en ruimte te geven. Blijf vriendelijk en probeer de persoon niet van zijn actie te weerhouden door te zeggen het niet te doen. Geef hem/haar liever een aantal keuzeopties.
Frustratie agressie: bij deze vorm van agressie is het erg belangrijk dat je iemand zijn boosheid laat uiten. Je kunt er voor zorgen dat hij/zij zich begrepen voelt door te luisteren, vragen te stellen bij onduidelijkheden en eventueel een oplossing te bieden.Doelgerichte agressie: bij doelgerichte agressie is het lastig om ondersteunend te blijven. Misschien krijg je wel een mes op je keel of dreigt iemand je in elkaar te slaan. Belangrijk is om rustig te blijven en grenzen te stellen. Zeg bijvoorbeeld dat je niet verder wilt praten als er een wapen op je gericht is. Houd altijd in je achterhoofd dat je eigen veiligheid voorop staat.
Fysieke agressie: Bij fysieke agressie bij een overval of een verkrachting is de manier van reageren anders. Bij een gewelddadige overval ben je beter af om zonder commentaar het geld uit de kassa te overhandigen. Bij een verkrachting ben je er echter meer bij gebaat als je je weerbaar opstelt. Hoe kwetsbaarder jij je opstelt, hoe machtiger de verkrachter zich voelt.
-
Doorbreek het patroon
De Amerikaanse psycholoog Leary kwam na onderzoek tot de conclusie dat agressie vaak het tegenovergestelde gedrag oplevert bij mensen. Met andere woorden: als je te maken krijgt met een agressief persoon, ben je eerder geneigd om onderdanig te reageren. En zo escaleert de boel omdat de agressieve persoon vervolgens nog agressiever wordt.
Beter is het om het patroon te doorbreken. Door bijvoorbeeld enigszins mee te gaan met de agressie, voelt de agressieve persoon zich begrepen. Daardoor zal hij meer voor rede vatbaar zijn. Erg belangrijk is het om beleefd te blijven, oogcontact te houden en de ander met respect te behandelen. Ga vooral niet de discussie aan. Dus niet: waarom ben je zo boos om..., maar liever: ik zie dat je boos bent om...
Succes, houd je hoofd koel!
Do's
- Even de tijd nemen om in te schatten met welke vorm van agressie je te maken hebt. Jouw reactie zal medebepalend zijn of de situatie escaleert of niet.
Don'ts
- Risico’s nemen. Je eigen veiligheid moet altijd voorop blijven staan.
