Hoe reageer ik assertief op manipulatie

Hoedoe door: Rob Visser

Bekijk het profiel van Rob Visser
Aantal Hoedoes: 2

Benodigdheden

• zelfkennis
• moed
• een doel
• relativeringsvermogen

Stappen

1. 

   Luister wat er in je leeft

   Als je het gevoel krijgt dat iemand een poging doet jou te manipuleren, ga dan even naar binnen en luister wat daar leeft. Is het woede, teleurstelling/verdriet, angst of misschien ben je wel trots dat iemand jou zo belangrijk vindt? Heb hart voor jezelf. Kijk wat je eerste associatie is en laat die ook weer los.

2. Let op je adem

   Het kan helpen om even diep adem te halen. Het klinkt heel vanzelfsprekend, maar in situaties van stress kan je adem geblokkeerd raken. Goed ademen stimuleert je denkvermogen en je vastberadenheid.

3. Reflecteer

   Besef dat het gevoel te worden gemanipuleerd een interpretatie is. Ook als dezelfde persoon het honderd keer eerder geprobeerd heeft, kan het zijn dat hij/zij nu iets anders beoogt.

4. 

   Wees vastberaden

   Besef dat dit obstakel op je levenspad het zicht op jouw doelen niet ontneemt. Je hoeft je hier niet door te laten afleiden.

5. Gebruik je zelfvertrouwen

   Besef dat je het recht hebt zelf te kiezen of en in hoeverre je met de ander meegaat. Je mag dus best je hakken in het zand zetten en je kunt ook besluiten om mee te werken tot het moment is gekomen om je eigen weg te vervolgen.

6. Klamp je niet vast aan je eerste indruk

   Besef dat iedere persoon en iedere gebeurtenis meer facetten heeft dan bijvoorbeeld manipulatie. Zo zijn er ook voor jou meer gevoelens en gedachten dan die eerste emotie.

7. 

   Overweeg wat je wilt

   Ga na wat je binding met de ander is, hoe belangrijk is hij/zij voor jou? welke behoeftes en belangen spelen bij jou en de ander? Wat streef je na?

8. Ga het gesprek aan

   Door in gesprek te gaan kun je je vermoedens checken en duidelijk maken dat je grenzen zijn overschreden. De methode NVC is hiervoor heel geschikt.

   Ik gebruik hier een voorbeeld: Bertha vraagt Bart of hij de was die hij vanavond gestreken heeft opnieuw wil doen. Aanvankelijk was Bart geïrriteerd, dat gevoel is gezakt en toen kwam weer ruimte voor begrip voor Bertha.

   • Observatie
     Noem feiten zoals die zich voordoen. Beperk je tot feiten die zichtbaar en onbetwistbaar zijn. Bart zegt "Je vraagt of ik de was vanavond voor de tweede keer wil strijken ..."
   • Gevoel
     Vertel welke gevoelens je daarbij hebt. Bart vervolgt: "Ik heb het gevoel dat je vindt dat ik het niet goed doe, alsof je wilt zeggen dat ik het nooit zo goed zal kunnen als jij en dat ik me daar schuldig over moet voelen. Die indruk heb ik vanavond niet voor het eerst."
   • Behoefte
     Vertel wat je behoefte is: "Ik heb behoefte aan waardering voor mijn inspanningen en aan vaardigheden om het huishouden net zo goed te doen als jij."
   • Verzoek
     De vierde NVC-fase is een verzoek "Misschien wil je me helpen te leren hoe ik het beter kan doen. Als ik dat overhemd opnieuw strijk, wil je mij dan vertellen wat ik niet goed doe en hoe het beter kan? Wat ik van jou leer, zal ik de volgende keer toepassen."
9. 

   Onderhandel

   Na je verzoek treedt een onderhandelingsfase in. De ander heeft ook behoeftes en als die van beide partijen duidelijk zijn, kom je meestal wel tot een oplossing. Marshall Rosenberg, grondlegger van de NVC-methode zegt dat je hooguit nog twintig minuten nodig hebt om een oplossiong te vinden zodra de authentieke behoeftes van beide partijen duidelijk zijn. Dit geldt volgens hem zelfs voor familieleden die jaren met elkaar overhoop hebben gelegen en nooit onder woorden hebben gebracht waar het werkelijk om ging.

10. Geniet van het resultaat

    Als je een gezamenlijke oplossing hebt bereikt en die 'voelt goed', mag je dat best vieren, samen of alleen.

11. Blik nog even terug

    Kijk in elk geval wat je kunt leren, ook als het niet gelukt is een oplossing te vinden.

12. Ga aan de slag

    Voer jouw aandeel in de oplossing loyaal uit en spreek ook de ander daarop aan: luister naar je gevoel en stel zo nodig weer grenzen.

Do's

• je zelfrespect behouden
• weten wat je wilt
• duidelijk maken wat je wilt
• luisteren

Don'ts

• denken dat de ander veel slimmer en machtiger is
• denken dat de ander 'gemeen' is
• denken dat jouw interpretatie voor 100% klopt
• denken dat één van de twee 'gelijk' zal krijgen en dat de ander dan 'verliest'.

Bron

Meer uitleg

• Leren.nl over beïnvloeding
• Hein Pragt over emotionele manipulatie