Persoonlijke hulpmiddelen
Home » Sport & spel » Bordspellen » Hoe word ik een goede schaker
3

Hoe word ik een goede schaker

Document acties
  • Tijdshoeveelheid 500 dagen
  • Moeilijkheidsgraad: uitdagend
Hoe word ik een goede schaker
Het schaakspel spreekt tot de verbeelding: wie kent niet de legende van de graankorrel, die het bijna oneindig aantal mogelijkheden van het spel illustreert? Toch vinden veel mensen schaken ontoegankelijk en intellectueel. Als iemand wordt gevraagd om een potje te spelen, hoor je vaak iets als: "ik ken de spelregels wel, maar daar is ook alles mee gezegd." Het is echter mogelijk om met enige inzet en vooral veel spelplezier een goede (club)schaker te worden.

Hoedoe door: Erik Weijers

Bekijk het profiel van Erik Weijers
Aantal Hoedoes: 42


Benodigdheden

  • Schaakbord en schaakstukken
  • Een paar boeken en internet
  • Een paar medespelers

Stappen

  1. Leer de spelregels

    Leer eerst de regels van het schaakspel. In de bibliotheek en boekhandel zijn verschillende boeken te vinden waar regels en enige basisstrategie duidelijk worden uitgelegd. Ook op internet zijn verschillende sites te vinden waarop de spelregels zijn beschreven. Zoek daarnaast iemand die het schaakspel ook wil leren. Dit maakt het spelen niet alleen plezieriger, ook krijg je het geleerde sneller onder de knie. Lukt het niet om iemand te vinden, dan kun je ook oefenen op een computerschaakprogramma. Deze zijn vaak voor een luttel bedrag te koop, of gratis te downloaden via internet.

  2. Meld je aan bij een vereniging

    Heb je de regels eenmaal onder de knie, meld je dan aan bij een vereniging. Jaap Houben, clubkampioen van schaakvereniging Strijdt Met Beleid, zegt hierover: “Juist in het begin word je beter van het spelen van veel partijen. Dat kan nou eenmaal beter bij verenigingen.” Je kunt er natuurlijk ook voor kiezen alleen op internet te schaken of met vrienden. Een schaakvereniging heeft echter enkele belangrijke voordelen. Jaap Houben: “Schaken bij een vereniging heeft een groot voordeel ten opzichte van schaken op internet. Je speelt niet alleen veel partijen, maar je kunt er ook feedback op krijgen. Juist door te leren van je eigen fouten word je sterker.”

  3. Analyseer je eigen partijen

    Naast het spelen van veel partijen is het belangrijk deze te analyseren. Dit kun je zelf doen, eventueel met behulp van een computer, maar het beste is om dit te doen met een sterkere speler. Jaap Houben: “Je kunt je bijvoorbeeld afvragen: waar heb ik fouten gemaakt? Of wat voor stellingen vind ik moeilijk om te spelen? Het is verstandig om na een verloren partij feedback te vragen aan een sterkere speler. Deze weet beter waar de fouten zitten dan jijzelf en kan dat beter uitleggen dan een computer”. Na verloop van tijd zul je merken dat stellingen waar je vaak problemen in hebt makkelijker te spelen worden.   

  4. Maak tactische opgaven

    Tactische schaakopgaven zijn schaakstellingen met een opdracht. Bijvoorbeeld: wit geeft mat in één zet. Deze opgaven zijn er op alle niveaus. Schaken is voor een deel patroonherkenning en het maken van dergelijke opgaven zorgt ervoor dat je sneller een winnende combinatie in een stelling kunt vinden. Jaap Houben: “Vroeger maakte ik de dagen voorafgaand aan een toernooi soms honderden tactische opgaven. Op het toernooi was ik dan verschrikkelijk scherp.” Er zijn verschillende boeken met dergelijke tactische opgaven. Deze zijn onder andere te vinden in de boeken van de Stappenmethode van Brunia en Van Wijgerden. Ook op internet zijn sites te vinden met dergelijke tactische opgaven, bijvoorbeeld Chess Tempo.

  5. Bouw schaakkennis op

    Naast het maken van tactische opgaven is het belangrijk om een minimale schaakkennis op te bouwen. Hoe zet je bijvoorbeeld mat met een koning, een loper en een paard tegen alleen een koning? En hoe beantwoord je het openingssysteem van je tegenstander? Naarmate je speelsterkte groter wordt, wordt deze schaakkennis belangrijker.

    De opening
    Veel schakers bouwen een openingsrepertoire op. Hoe beter je leert schaken, hoe belangrijker dit wordt. Volgens Jaap Houben moet je echter geen gigantische variantenbomen uit je hoofd leren: “Je moet je realiseren dat er een onderscheid is tussen meer partijen winnen en een goede speler worden. Om een goede speler te zijn moet je begrijpen wat je speelt. Let dus altijd op het plan achter de zetten.” Speel kortom een systeem dat je begrijpt en dat bij je speelstijl past. Als je de ideeën achter het systeem goed begrijpt, zal het ook makkelijker zijn om in het middenspel te kijken waar je op moet letten.

    Het middenspel
    De eerder besproken tactische opgaven zijn je gereedschap in het middenspel. Daarnaast is het belangrijk dat je op de hoogte bent van de betekenis van stellingskenmerken. In welke stelling is een paard bijvoorbeeld beter dan een loper? Deze stellingskenmerken komen in verschillende leerboeken aan de orde. Een beproefde methode is ook hiervoor weer de door de KNSB gebruikte stappenmethode.

    Het eindspel
    “Het eindspel is misschien niet het leukste onderdeel van de schaakpartij, maar het belang ervan is moeilijk te overschatten”, aldus Jaap Houben. “Aan de ene kant is het belangrijk dat je een gewonnen stelling tot winst weet te voeren. Het heeft weinig zin om je tegenstander te overspelen als je vervolgens niet weet hoe je hem of haar mat moet zetten. Maar aan de andere kant is het ook belangrijk om in het middenspel te weten of je nou juist wel of niet af moet wikkelen naar een bepaald eindspel.”
    Ook voor het bestuderen van eindspelen is het leren van betere tegenstanders een goede methode. Voor elk soort eindspel zijn wel boeken op de markt.

Do's

  • Veel spelen
  • Je eigen partijen kritisch onder de loep nemen
  • Tactische opgaven maken

Don'ts

  • Heel veel openingstheorie uit je hoofd leren
  • Tegen je zin iets bestuderen of spelen

Bron

Jaap Houben, clubkampioen Strijdt Met Beleid (SMB) Nijmegen

Meer uitleg

Hoedoeners in de spotlight
Gigi Schuiten
Lid sinds: 3 juni 2008
Aantal Hoedoes: 7
Noortje van Dorp
Lid sinds: 9 mei 2008
Aantal Hoedoes: 125
Erik Weijers
Lid sinds: 26 maart 2008
Aantal Hoedoes: 42
Wil je ook schrijven voor Hoedoe?
Meld je aan!