Persoonlijke hulpmiddelen
Home » Lichaam & geest » Gezonde geest » Hoe erger ik me niet

Hoe erger ik me niet

Document acties
  • Moeilijkheidsgraad: uitdagend
Een dame die keihard in haar telefoon tettert in een overvolle trein, een opa die te langzaam voor je rijdt, een buurman met een elektrische gitaar of je broer die graag opzichtig in z’n neus peutert. Het leven zit vol dingen waar je je aan kunt ergeren. Toch scheelt het voor je gemoedsrust enorm als je dat niet doet. Hoe? Door te leren accepteren.

Hoedoe door: Irene de Vette

Bekijk het profiel van Irene de Vette
Aantal Hoedoes: 78


Stappen

  1. Besef dat iets jóu ergert

    Uit een onderzoek van psychologe Nele Jacobs van de Universiteit van Maastricht blijkt dat ergernissen, groot of klein, leiden tot stress. En dat de hevigheid van die stressreactie voor een groot deel wordt bepaald door je genen. Maar je kunt wel actief ingrijpen om die reactie tot een minimum te beperken. De oorzaak van de ergernis ligt namelijk bij jou en niet bij de ander. Redenen om je te ergeren zijn er namelijk genoeg. De één ergert zich dood aan iets, terwijl de ander er schouderophalend aan voorbij loopt.

    De ander, die jij snel als de ‘schuldige’ aanwijst, heeft meestal niet in de gaten dat hij jou hindert met zijn gedrag. Jij hebt bepaalde opvattingen of verwachtingen, en als iemand iets doet wat daar tegenin gaat, vind je dat vervelend. Wil je rust in de trein, dan vind je het vervelend als iemand die verstoort met hard praten. Je merkt ook dat de kiem van de ergernis bij jou ligt als je bijvoorbeeld moe bent of een slechte dag hebt gehad: dingen die je normaal niet eens zo vervelend vindt, storen je meer. En als je je eenmaal gaat ergeren, zie je alles door die geïrriteerde bril. Dan is ineens niets meer goed.

    Als je je ergert, krijg je een gevoel van onmacht, omdat je vaak geen invloed op de situatie wilt of kunt uitoefenen. Je wilt bijvoorbeeld de lieve vrede tussen jou en je luidruchtige buren liever bewaren. Maar doe je niets, dan keert je bron van ergernis steeds terug en bouwt de spanning zich op. Met de kleinste dingen komt dat vervelende gevoel naar boven. Je ziet alleen nog maar de negatieve kant. En dan komt die opgekropte ergernis er vroeg of laat uit.

  2. Accepteer

    Je kunt jezelf een hoop negatieve energie besparen door je gedachten actief te beïnvloeden. In het geval van de harde gitaarmuziek van de buurman kun je ook denken: ‘Hij vindt het fijn om te spelen, en het is zo weer afgelopen.’ En over de slome weggebruiker: ‘Ik kom er uiteindelijk wel, maar ietsje later. Iedereen heeft evenveel recht op de weg.’

    Accepteren dat mensen hard praten, herrie maken, rommel laten slingeren (continu dingen doen waar je je aan ergert, dus), helpt je de frustratie te verlichten. Acceptatie heeft te maken met loslaten: loslaten van wat jij gewoon of acceptabel vindt, loslaten van wat jij geleerd hebt, loslaten van het idee dat iedereen hetzelfde is. Relativeer kleine dingen en laat ze los. Wat maakt het nu uit op een heel mensenleven dat die trein een half uur later is?  Accepteren betekent dat we mensen, gebeurtenissen en situaties moeten nemen zoals ze zijn. Ergernis is een eigen keuze, maar acceptatie ook.

    Of je makkelijk kunt accepteren, hangt af met je persoonlijkheidstype. Een type-A persoonlijkheid is ongeduldig, perfectionistisch en veeleisend voor zichzelf en voor anderen. Deze types zijn vatbaar voor stress en lopen dus een groter risico op hartproblemen. Type-B persoonlijkheden zijn vaak beter gehumeurd en accepteren de dingen meer zoals ze zijn. Ze hebben minder last van stress. Ben je een type-A persoonlijkheid of zit jouw persoonlijkheid ergens tussen de twee typen in, dan kun je leren om  negatieve gevoelens te leren accepteren en psychologisch flexibeler te worden. Je mag het natuurlijk vervelend vinden dat de trein een half uur later is, tegen dat gevoel hoef je niet te vechten. Maar zie de dingen wel in perspectief. 

    De Amerikaanse psycholoog Steven Hayes ontwikkelde een behandeling om te leren accepteren. ‘Accepteren’ ziet hij niet als ‘neerleggen bij’ maar als ‘erkennen van’.  Zijn Acceptance and Commitment Therapy (ACT) gaat erom angsten, verdriet of boosheid niet te vermijden, maar te accepteren. Met ACT kun je je eigen gedrag beïnvloeden in plaats van controle krijgen over zaken die niet te beïnvloeden zijn. 

  3. Beïnvloed je gedachten

    Stap af van het idee dat alles moet gaan zoals jij wilt of dat het leven altijd leuk is. Vervelende dingen horen erbij en daar kun je je geïrriteerd door voelen. Dat is normaal, maar probeer bewust te zijn van je ergernis en plaats hem vervolgens in perspectief. Richt je op de feiten en zie iedere gebeurtenis als een geïsoleerd feit. Dat je vertraging had met de trein, betekent nog niet dat je hele dag verpest hoeft te zijn.

    Veel reacties zijn pure reflexen. Merk je dat je enorm prikkelbaar bent in een bepaalde situatie, ga dan bij jezelf na waarom je je ergert. Wees je bewust van je gevoelens. Als je merkt dat een kleinigheid je stoort, wuif dit gevoel dan weg. Zie kleine tegenslagen niet als grote rampen. Roep je terug geest naar het heden en houd je bij de feiten als je gedachten met je op de loop gaan.

    Probeer je te verplaatsen in anderen en je zult zien dat woede of irritatie sneller verdwijnen. Hoe zou jij het vinden als iemand ineens tegen je uitvalt, terwijl je je van geen kwaad bewust bent? Misschien heeft degene die voorpiept bij de kassa wel enorme haast. Of hij heeft je niet eens gezien! Met empathie kun je je ergernis makkelijker loslaten.

  4. Grijp in

    Dat je moet leren accepteren betekent niet dat je altijd alles hoeft te slikken. Zet je actief in voor de dingen die je kunt veranderen en accepteer wat niet te veranderen is. Houd de ergernis in elk geval altijd bij jezelf (jij ergert je!) en blijf vriendelijk. Tegen je broer: ‘Ik vind het geen prettig gezicht dat je in je neus peutert. Zou je het ergens anders kunnen doen?’ Of tegen de buurman: ‘Ik vind je gitaarmuziek wel leuk, maar erg hard. Kunnen we tijden afspreken waarbinnen je kunt oefenen?’ En in de trein kun je je eigen ergernis ook oplossen door ergens anders te gaan zitten. Als er tenminste plek is…

Do's

  • Leer te accepteren.
  • Verplaats je in de ander.
  • Ga er niet vanuit dat iemand jou bewust wil irriteren.

Don'ts

  • Verspil geen mentale energie aan bedenken hoe geërgerd je bent. Observeer je gevoelens en kijk of je ergernis een reflex is, of daadwerkelijk een oorzaak heeft. Als je er iets aan kunt veranderen, doe dat dan, zo niet: accepteer.
  • Maak geen punt van irritante trekjes van je partner of gezinsleden. Iedereen heeft onhebbelijkheden, jij ook. Toch ben je een fijn mens.

Bron

Bron: o.a. C. van der Laan, ‘Leren accepteren’, Psychologie Magazine, Juni 2004

Meer uitleg

ergernissen

door Floor van bercum op 16-12-2010 19:34
Ik heb je stuk gelezen. Maar wat me opvalt is dat de ergernsisen die in je stuk beschreven staan vooral bij de geergerde persoon zelf liggen idd. Bijvoorbeeld ergeren aan iemand die telefoneert of traag is. Je kunt je ook ergeren aan dingen die echt niet leuk zijn. Bijvoorbeeld een uisgenoot die je natte was uit de wasmachine haalt en op een bank gooit, of dat je niet op tidj wordt afgebeld voor je werk. Dit soort dingen liggen niet bij de geergerde persoon zelf, maar zorgen voor veel frustratie.

Hoe leer je nu je minder te ergeren aan dit soort dingen, die niet met een gemoedstoestand te maken hebben? Dus zaken van je af laten glijden.
Want als je alles relativeert, wat is er dan nog belangrijk? Dan wordt je een onverschillig individu.
Hoedoeners in de spotlight
Irene Herbers
Lid sinds: 7 mei 2008
Aantal Hoedoes: 54
Noortje van Dorp
Lid sinds: 9 mei 2008
Aantal Hoedoes: 125
Marieke van Oosterhout
Lid sinds: 31 maart 2008
Aantal Hoedoes: 24
Wil je ook schrijven voor Hoedoe?
Meld je aan!