Persoonlijke hulpmiddelen
Home » Wetenschap & techniek » Scheikunde » Hoe maak ik silly putty

Hoe maak ik silly putty

Document acties
  • Tijdshoeveelheid 30 minuten
  • Moeilijkheidsgraad: makkelijk
Hoe maak ik silly putty
Het misschien wel meest nutteloze speeltje ter wereld bestaat al meer dan vijftig jaar. En het is ook nog eens bij toeval uitgevonden. Een onderzoeker van het Amerikaanse bedrijf General Electric zocht een alternatief voor rubber en produceerde een plakkerig, druiperig goedje. Het stuiterde weliswaar, maar was zeker geen vervanger voor rubber. Tegenwoordig zijn er wel handige toepassingen voor bedacht, zoals het vastzetten van spullen in het Apollo ruimteschip als het gewichtloos in de ruimte zweeft. Silly putty is een echte ‘vaste vloeistof’. Je kan het uitrekken maar ook afbreken. Het stuitert maar druipt ook van de tafel af. De stof die verantwoordelijk is voor deze eigenschappen is een polymeer dat polysiloxaan heet. Echte Silly Putty bestaat natuurlijk uit veel meer stoffen, maar je kunt thuis makkelijk stof maken met eigenschappen die op het beroemde speeltje lijken. En met een kleine toevoeging heb je ineens een stuiterbal in handen.

Hoedoe door: Bastienne Wentzel

Bekijk het profiel van Bastienne Wentzel
Aantal Hoedoes: 59


Benodigdheden

  • 15 gram Borax (te koop bij de drogist)
  • Houtlijm
  • Zetmeel voor een stuiterbal (supermarkt, bijv. aardappelzetmeel of stijfsel)
  • Water
  • Glitters of kleurstof
  • Plastic bekertjes
  • Plastic theelepels
  • Plastic eetlepels
  • Keukenpapier
  • Plastic zakje om de bal in te bewaren

Stappen

  1. Zet alles klaar

    Doe in een bekertje twee eetlepels warm water en een theelepel borax. Goed roeren. Doe in het tweede bekertje twee eetlepels houtlijm. Doe in een derde bekertje vier theelepels van het boraxwater. Zet eventueel twee afgestreken theelepels zetmeel klaar.

  2. Voeg de ingrediënten samen

    Voeg drie theelepels van de boraxoplossing uit het eerste bekertje toe aan de houtlijm. Voeg eventueel een paar druppels kleurstof toe. Wil je Silly Putty maken, roer dan goed.

    Wil je een stuiterbal maken, voeg dan nog twee afgestreken theelepels zetmeel toe en roer daarna goed.

    Wat gebeurt er? De houtlijm is een polymeer net als polysiloxaan in echte silly putty. Het zijn echter nog lange, beweeglijke spaghettislierten. Die reageren met de borax waardoor een kluwen ontstaat. Die kan stuiteren! Het zetmeel zorgt ervoor dat je stuiterbal in vorm blijft. Laat je dat weg, dan wordt de substantie vloeibaarder en krijgt het de eigenschappen van silly putty.

  3. Maak een bal

    Je silly putty is nu klaar. Maak je een stuiterbal, volg dan de volgende stappen. Haal alles uit het bekertje en kneed goed door elkaar. Maak de bal goed rond. Doe de bal in het derde bekertje met boraxwater en rol hem er goed doorheen.

  4. Droog de bal

    Pak de bal uit de beker en druk met een vel keukenpapier water uit de bal. Maak hem rond en stevig. Laat vervolgens 15 minuten drogen. De stuiterbal kun je nog versieren. Smeer een dun laagje houtlijm op de buitenkant van de bal. Rol hem door de glitters en laat weer 15 minuten drogen.

    De bal zou nu moeten stuiteren! Dit experiment lukt helaas niet altijd in een keer. Hier wat tips van de Stichting C3 voor verbeteringen.

    • Is je stuiterbal aan de buitenkant knapperig? Dan heb je teveel borax gebruikt.
    • Is je stuiterbal te zacht? Dan heb je te weinig borax gebruikt.
    • Is je stuiterbal te nat? Dan kun je er nog zetmeel bij doen.
    • Is je stuiterbal te droog? Dan kun je er nog een beetje water bij doen.

Do's

  • Experimenteren met verschillende verhoudingen lijm en borax. Test telkens de eigenschappen van je silly putty door te stuiteren, trekken en laten druipen.

Don'ts

  • Borax opeten of inademen. Spoel met veel water als je het op je handen of in je mond of ogen krijgt.

Bron

Hoedoeners in de spotlight
Janine Bruinooge
Lid sinds: 7 april 2008
Aantal Hoedoes: 34
Bastienne Wentzel
Lid sinds: 9 juni 2008
Aantal Hoedoes: 59
F. Nelissen
Lid sinds: 7 april 2008
Aantal Hoedoes: 23
Wil je ook schrijven voor Hoedoe?
Meld je aan!