Hoe maak ik portretfoto's met karakter
Document acties
- Tijdshoeveelheid 1 dag
- Moeilijkheidsgraad: uitdagend
Benodigdheden
- Fotocamera
- Model
- Lampen en achtergrond (eventueel)
Stappen
-
Kies je type camera: analoog of digitaal
Bijna iedereen heeft tegenwoordig een digitale camera. Voor beginners is het voordeel daarvan dat er een standaardinstelling op zit voor het maken van portretten. Sluitertijd en diafragma worden automatisch bepaald om het verschil in scherpte tussen voorgrond en achtergrond te creëren dat hoort bij portretten. Toch heeft het werken met een analoge camera ook voordelen. Adriane Klip: ‘Het vakmanschap dat hoort bij analoge camera’s spreekt me aan. Omdat je niet honderden foto’s neemt, ben je gedwongen heel kritisch te kijken. Je spreekt bijvoorbeeld met jezelf af om 15 opnames te maken en dat de goede daar tussen moet zitten.’
-
Kies voor buiten of binnen
Wil je alles onder controle hebben wat betreft belichting en achtergrond, of wil je wat meer aan het toeval overlaten? In het eerste geval fotografeer je binnen, in het tweede geval buiten. Je eigen fotostudio heb je zo gemaakt, met lampen en met beddelakens voor de achtergrond. Je kunt ook kiezen voor een binnenlocatie met mooi licht, bijvoorbeeld een grote lobby of ontvangsthal. Als je naar buiten gaat, is er keuze te over.
Adriane Klip: ‘Ik fotografeer het liefst buiten, vanwege het natuurlijke licht, maar ook vanwege het onverwachte. Er kan een windvlaag opsteken, dat kan mooi uitpakken voor de foto. Of er rent een hond voorbij – er kan van alles gebeuren. Het gevaar van buiten is wel dat je te veel afstand neemt van je onderwerp. Dat je een landschap krijgt met een poppetje erin in plaats van een portretfoto.’ -
Bepaal de enscenering
Een portret moet iets vertellen over de geportretteerde. Denk dus bij het kiezen van de omgeving vanuit de persoon die je portretteert. Welke locatie past bij hem of haar? Wat is voor hem natuurlijker, waar voelt hij zich op zijn gemak? Als je mensen hun gang laat gaan in hun natuurlijke omgeving zijn ze minder camerabewust. Zeker bij kinderen werkt de ongeënsceneerde aanpak het beste. Adriane Klip: ‘Denk na wat je wilt zeggen over het model. De enscenering waar je voor kiest, bepaalt ook je compositie en scherpstelling. Als je een boer bij zijn land fotografeert, dan mag dat land best scherp op de foto. Als een kind in het bos met een bal speelt, dan is dat bos eerder het decor en mag het onscherp zijn.’
-
Kies een rustige achtergrond
De aandacht van de kijker moet naar de geportretteerde gaan en niet naar de achtergrond. Zorg dus voor een eenvoudige, rustige achtergrond. Als je iemand in een stedelijk landschap fotografeert, heb je geen zes wolkenkrabbers op de achtergrond nodig om dat duidelijk te maken. Staat iemand in een berglandschap, dan zijn de contouren of een detail voldoende om dat over te brengen.
Adriane Klip: ‘Dingen die je niet waren opgevallen, kunnen op de foto gaan storen. Bijvoorbeeld een lelijk stopcontact of een verdwaalde wc-rol in de vensterbank. Kijk goed waar de details van de achtergrond zich bevinden ten opzichte van het model. Dat er niet ‘een boom groeit’ uit het hoofd van de persoon.’ -
Let op het licht
Als je binnen fotografeert, kun je een lamp gebruiken als verlichting. Wil je de gelaatstrekken van het model laten uitkomen, gebruik dan een lamp die in een hoek van 45 graden op het gezicht staat. Wil je een heel ‘effen’ effect, dus zonder schaduwen, kies dan voor meerdere lichtbronnen vanuit verschillende richtingen. Heel mooi is het om gebruik te maken van door het raam naar binnen vallend licht. Is dat licht te fel, dan kun je het dempen door een groot wit laken voor het raam te hangen.
Fotografeer je buiten, dan is een lichte maar bewolkte dag prima. Regen is natuurlijk vervelend, maar ook fel zonlicht is verre van ideaal. Het contrast in het gezicht wordt dan te groot. Adriane Klip: ‘Kies bij fel licht een wat minder lichtgevoelige film, althans als je analoog fotografeert. 200 ASA bijvoorbeeld.’ -
Stel het model op het gemak
Adriane Klip: 'Praat met je model over koetjes en kalfjes. Zo wordt niet alle aandacht op dat portret gefocust. Ook vertel ik altijd wat ik aan het doen ben: ‘ik ga nu de lichtval bepalen.. ga nog eens iets naar links.. ik maak nog geen foto.. zo, nu heb ik de goede compositie.’ Ik zeg het altijd wanneer ik nog bezig ben met voorbereiden en wanneer ik de eerste foto maak. Mensen vinden het niet fijn als ze niet weten of je foto's maakt of niet. Natuurlijk kan er wel eens - oeps daar drukte ik al - een leuke foto gemaakt worden tijdens die voorbereiding...'
-
Maak de foto's
Kijk door de camera voordat je afdrukt, maar met de persoon al in het kader. Let op lichtval, de omgeving, achtergrond en storende details daarin. Druk vervolgens af voor je eerste foto. Adriane Klip: ‘Laat tijdens de sessie het lichaam van de persoon zijn gang gaan. Mensen bukken of pakken even iets. Let op kleine bewegingen, die zijn vaak veelzeggend. Geef eens een opdracht aan de geportretteerde. Bijvoorbeeld om even het haar goed te doen of een elastiekje eruit te halen. Ik vroeg een keer een meisje om haar trui uit te trekken. De foto waarbij ze met de ellebogen net boven het hoofd zit, is de mooiste geworden van de serie.’
Do's
- Bij extreem verlegen mensen: wacht tot ze slapen! Dan komt het gezicht toch nog tot rust.
Don'ts
- Te veel gefocust zijn op de glimlach. Een portret kan ook geslaagd zijn zonder.
